Missing Aaf ...

Ik mis 's morgens iets. Ik mis Aaf bij mijn ontbijtje. Aaf met haar column in NRC Next. Voor mij altijd een supergoed begin van de dag. Aaf nam waardig afscheid met haar laatste column. En NRC Next plaatste naast deze column een column van Paulien Cornelisse over Aaf: Aafismen.


Aafismen (column van Pauline Cornelisse)
Als je een stukje van Aaf leest, dan is er bijna altijd een moment waarop je denkt: "Ha! Dit woord had niemand gebruikt behalve Aaf." Bij dit soort 'ha!'-momenten is er sprake van het taalkundige fenomeen dat 'Aafisme' wordt genoemd. Soms betreft dat nieuwe woorden die je nog helemaal niet kende. Jaren geleden, zo rond de eeuwwisseling, heeft Aaf mij het woord 'kookeiland'  geleerd. Ze vertelde dat een of andere pas afgestudeerde hi-po (ook zo'n woord van toen) daar op een feestje compulsief over had doorgeleuterd, de gehele avond. Vonden we triest, maar sindsdien kan ik geen kookeiland zien (en ze bestaan nog steeds!) zonder aan Aaf te denken.
Andere Aafismen zijn woorden die je allang kende, maar die toch met Aaf geassocieerd zijn, omdat Aaf ze meer (of anders) dan andere mensen gebruikt. Een kleine inventarisatie:

Mal
Hoedjes zijn mail, een legging kan mal zijn, mensen zijn mal, dansjes zijn mal.

Hilarisch
Tuurlijk, iedereen zegt hilarisch. Maar ik denk dat Aaf aan het voorfront van de trend heeft gestaan. Dus is het nog steeds haar woord.

Duister
Dingen die te maken hebben met dood en verderf, en dingen in het geniep, die noemt Aaf duister.

Hermetisch
Als mensen vaag en onbegrijpelijk doen, dan noemt Aaf dat graag 'hermetisch', alsof het hermetische poëzie betreft.

Goeiig
We zouden dit het oef-Aafisme kunnen noemen. Ik kende goeiig altijd als een zogenaamd positief woord dat eigenlijk een belediging was ('Tja, Johan ...het is vooral een heel góéiige man'.) Maar bij Aaf is goeeiig zonder meer positief. Een internetforum kan goeiig zijn, mensen die dieren redden zijn goeiig, dieren zijn goeiig. Goeiig zijn alle dingen waar het hart van Aaf een beetje van smelt.

We kunnen ons afvragen waarom juist deze woorden Aafismen zijn. Is het een willekeurige verzameling? Ik denk het niet. Ik dend dat als juist deze woorden steeds weer opduiken, ze iets zeggen over de essenite van Aaf, over 'Aaf-ness'. Het is een soort onbewust zelfportret. Aaf wil ons laten weten dat ze een malle, hilarische vrouw is, met een duistere soms zelfs hermetische kant. Maar bovenal is ze erg goeiig, in de Aaf-betekenenis dan.
In het kader van dit diepgravende wetenschappelijke artikel heb ik de laaste honderd columns van Aaf geanalyseerd op Aafismen. Zoals wel vaker met wetenschappelijk onderzoek is de hypothese interessanter dan de uitkomst. 'Goeiige'en 'duister' komen elk twee keer voor.  'Mal' en 'hilarisch' elk maar een keer. Hermetisch komt nul keer voor.
Toch weiger ik het begrip 'Aafisme' overboord te gooien. Dus houd ik het hierop: een Aafisme is wel echt iets, maar het is vooral een kwestie van gevoel. Als je een woord ziet waarbij je denkt: 'Ha! Aaf!" dan is het een Aafisme. Anders niet.

PAULIEN CORNELISSE